Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2013

"Like Tears in the Rain" - Στιγμές από μια κινηματογραφική αίθουσα (2013 edition)






Ο Λίνκολν, το κατ’ εξοχήν παράδειγμα πολιτικής νηφαλιότητας, χτυπά το χέρι στο τραπέζι και υψώνει τη φωνή του, για να δώσει σε όλους να καταλάβουν τη σοβαρότητα της κατάστασης.

Ένας φίλος από τα παλιά δίνει αφοπλιστικό pep-talk στο γιο του, για να τρέξει πίσω από το κορίτσι – αυτές οι ευκαιρίες έρχονται μόνο μια φορά σε όλη σου τη ζωή.

Το κάδρο αλλάζει διαστάσεις και του παραμυθιού τα χρώματα επιτίθενται στην οθόνη, καθώς το αερόστατο ενός τσαρλατάνου τον οδηγεί στην χώρα του Οζ.

Κάτω από την βροχή και τον καυτό ήλιο, ένα μελαγχολικό πλάσμα περιπλανιέται στις ζούγκλες και στα ξερά τοπία για μήνες.

Η Λόρε σπάει τα παιχνίδια της και μαζί τους δεκαέξι χρόνια ναζιστικής κατήχησης.

Η Τζιν αποθεώνεται από τους ενοίκους του μουσικού γηροκομείου, στην εντυπωσιακότερη είσοδο χαρακτήρα της χρονιάς.

Ο Τζακ και η Βικτόρια, γυμνοί στην πισίνα, με τα πλήκτρα των Μ83 να συνδράμουν σε έναν ανεπανάληπτο οπτικοακουστικό οργασμό.

Ο Ντοκ εκλιπαρεί βουρκωμένος το αφεντικό του να τον απαλλάξει από το καθήκον να ξεκάνει τον κολλητό του – κι όταν εκείνος που παρακαλά φέρει τα χαρακτηριστικά του σκληρού Κρίστοφερ Γουώκεν, η ικεσία αποκτά μεγαλύτερη δραματικότητα.

Ο πράσινος φάρος αναβοσβήνει στο βάθος, μνημείο όλων εκείνων που ματαιόδοξα κυνηγήσαμε και δε θα αποκτήσουμε ποτέ.


Τα μεσάνυχτα σημαίνουν το απότομο φινάλε του Before Midnight- αν όμως στο πρώτο είχαμε να ελπίζουμε σε μια επανασύνδεση και στο δεύτερο σε μια καινούργια αρχή, εδώ, μετά από όσα έχουν προηγηθεί, σε τί μπορούμε να ελπίζουμε;

Ο Τζόνα Χιλ κοιτάζει τον φακό της ψηφιακής κάμερας με απάθεια. Κάτι (ξεκαρδιστικά) κακό συνέβη το προηγούμενο βράδυ.

Η τσακισμένη Τζάσμιν στο παγκάκι κάτι μουρμουρά για μεγαλεία που πέρασαν.

Σε ένα καφέ στο κέντρο της Ευρώπης ο Βέρτζιλ ακόμα περιμένει.

Η μικρή Σίντυ έχει εντοπίσει εκείνο που τους στοιχειώνει - μην κοιτάξεις πάνω από τη ντουλάπα!

Η Φράνσις τρέχει πίσω από την Σόφι και συνειδητοποιεί πως είναι ξυπόλητη.

Ο ήχος μια σφυρίχτρας σημαίνει SOS για το ανθρώπινο γένος – άραγε θα ακούσει Κάποιος το κάλεσμα του;

Η Μπάρμπαρα, κατά κόσμον Σκάρλετ, αποσπά όσα θέλει από τον Τζον επιστρατεύοντας το μεγαλύτερο όπλο της. Θα σας δώσω ένα hint: δεν είναι το χαμόγελο της.

Ο Καπετάνιος Φίλλιπς προσπαθεί να συνέλθει από την οριακή περιπέτεια που βίωσε– ας δώσει κάποιος το Όσκαρ στον Χανκς από τώρα.

 Δυο εικονικές φιγούρες του σινεμά δράσης μαζί στο τραπέζι καταστρώνουν σχέδιο απόδρασης.

Το βλέμμα ενός κοριτσιού συναντά στο δρόμο την Έμμα, στην στιγμή που θα κρίνει όλες εκείνες τις στιγμές που θα ‘ρθουν.

Ο «άνθρωπος μας» κραυγάζει με όση δύναμη του έχει απομένει, συνοψίζοντας σε ένα τεράστιο και περιεκτικό «fuck» όλη την τραγωδία της ανθρώπινης ύπαρξης.

 Η Ryan βαδίζει σαν νεογνό προς ένα νέο ξεκίνημα.

Ο Χαβιέ Μπαρδέμ προσπαθεί να συνειδητοποιήσει αυτό που κάνει η Κάμερον Ντίαζ στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου του – ναι, Χαβιέ, συμβαίνει πραγματικά.

 Ο Γουώλτερ Μίττυ ρωτά τον Σον Ο’Κόνελλ γιατί δεν φωτογραφίζει ένα θέαμα ανείπωτης σπανιότητας, για να λάβει την απάντηση πως κάποιες φορές είναι προτιμότερο απλώς να κάνεις ένα βήμα πίσω και να απολαύσεις την θέα.


Στιγμές που πέρασαν από το πανί μιας σκοτεινής αίθουσας κι έπειτα χάθηκαν «σαν δάκρυα στην βροχή» για όλους, εκτός από μια χούφτα ονειροπόλους που ζουν και αναπνέουν για αυτές, που δε θα μπορούσαν να κάνουν δίχως αυτές. Μακάρι το κινηματογραφικό 2014 να φέρει περισσότερες. Tις έχουμε ανάγκη.




(Οι ταινίες με σειρά αναφοράς: Lincoln, Silver Linings Playbook, Oz:The Great and Powerful, Tabu, Lore, Quartet, Oblivion, Stand Up Guys, The Great Gatsby, Before Midnight, This is the End, Blue Jasmine, La Migliore Offerta, The Conjuring, Frances-Ha, Prisoners, Don Jon, Captain Phillips, Escape Plan, Blue is the Warmest Colour, All is Lost, Gravity, The Counsellor, The Secret Life of Walter Mitty)





Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου 2013

O Πουπουλένιος (The Pillowman), του Μάρτιν ΜακΝτόνα




Το σινάφι μας (το ελληνικό ντε) σπάνια μιλά για θέματα ταμπού. Δεν το ενοχλεί η ύπαρξη τους, αρκεί να μην ειπωθεί τίποτε για αυτά. Διάολε, υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που λένε «έφυγε από την κακιά αρρώστια», λες και αν πουν ότι πέθανε από καρκίνο, ο τελευταίος θα χτυπήσει και την δική τους πόρτα – για τον τρόπο που αυτή τους η πεποίθηση επηρεάζει την συμπεριφορά τους απέναντι στον ασθενή καλύτερα να μην το συζητήσουμε. Οι ιρλανδοί από την άλλη, τουλάχιστον μέσα από το πολιτιστικό τους έργο, δεν έχουν κανένα πρόβλημα να προσεγγίσουν με ευθύτητα τους δαίμονες τους. Όχι για να σοκάρουν – η μοναδική περίπτωση που θα απαντήσεις ελευθεροστομία σε νεοελληνικό έργο- αλλά για να τους ξορκίσουν.

Κι ερχόμαστε στον «Πουπουλένιο» του ιδιοφυούς Μάρτιν ΜακΝτόνα, της φήμης του «In Bruges» και του «Seven Psychopaths». Στον «Πουπουλένιο»  ο μέσος νέος έλληνας συγγραφέας θα πιανόταν από το μοτίβο του δικτατορικού καθεστώτος, θα έστηνε μια πολεμική για τον φασισμό του αστυνομικού κράτους κι άλλα τέτοια ωραία και συριζαιϊκώς διατυπωμένα και θα τον χειροκροτούσαν όσοι λατρεύουν να ακούν τον άλλο να συμφωνεί μαζί τους. Στον «Πουπουλένιο» του ΜακΝτόνα όμως το δικτατορικό καθεστώς έρχεται μόνο για να προστεθεί σε μια κοσμοθεωρία, που συνοψίζεται στο ότι ο κόσμος μας είναι σκατά. Ο κόσμος που περιγράφει ο ήρωας-συγγραφέας από τα παραμύθια του και ο συγγραφέας μέσα από το παραμύθι του με  ήρωα τον πρώτο είναι ένας κόσμος που ελάχιστα διαφέρει από εκείνον στο Seven του Fincher. Είναι ένας κόσμος όπου ο Θεός, δεσποτική φιγούρα της ιρλανδικής παράδοσης, έχει φύγει για διακοπές παραδίδοντας τα κλειδιά στους ενοίκους του υπογείου και όχι μόνο δεν ακούει τις προσευχές των πλασμάτων του, αλλά θα στείλει κι έναν παρολίγο ευεργετηθέντα να πατήσει κυριολεκτικά πάνω τους, αγνοώντας τις εκκλήσεις τους για βοήθεια. 


Σ’αυτό το άθεο τοπίο κακοποιούνται καθημερινά παιδιά κάθε ηλικίας. Κι εδώ ερχόμαστε στα ταμπού. «Μα πως είναι δυνατόν να περιγράφει τέτοια πράγματα και να κάνει πλάκα μαζί τους;», θα αναρωτηθεί η θείτσα, που συνειδητοποιεί πως θα προτιμούσε να βρίσκεται δίπλα στον Λαζόπουλο. Είναι δυνατόν. Its the way it is. Και προσεγγίζει το ζήτημα με την προαναφερθείσα ευθύτητα και με ορθά υπολογισμένο χιούμορ, εκείνο που ενσυνείδητα προσπαθεί να ξορκίσει την τραγικότητα στην οποία αναφέρεται, εκείνο που σε κάνει να γελάς με έναν κόμπο στο λαιμό και που μόνο ένας Βρετανός θα μπορούσε να παράγει – οι ενστάσεις περί κρύου βρετανικού χιούμορ, όταν προέρχονται από ανθρώπους που ξεκαρδίζονται με ιστορίες για εκείνη την φορά που ήταν στον δρόμο και τους έπιασε κόψιμο και αστεία με τον Μητσοτάκη που είναι γκαντέμης αντιμετωπίζονται όπως τους πρέπει, δηλαδή με γέλωτα σαρκαστικό- και τέλος με την δέουσα ευαισθησία. Ευαισθησία που πηγάζει από τα κίνητρα του συγγραφέα, δηλαδή την ανάγκη του να μιλήσει επιτέλους για την καθημερινή «σφαγή των αμνών» και την ανάγκη του να διασκεδάσει την ενοχή του που δεν μπορεί κάνει τίποτα για να την αποτρέψει. Ευαισθησία που διαφαίνεται στον εσωτερικό πόνο που εγκυμονούν αυτές οι ιστορίες, που στην αρχή μοιάζουν με επιτηδευμένα σαδιστικές ασκήσεις ύφους με κακόγουστες ανατροπές, για να σε πιάσει στην συνέχεια απροετοίμαστο ο συναισθηματικός χείμαρρος που ακολουθεί, ειδικά στην ιστορία με τον ομώνυμο τίτλο . Κι ευαισθησία που γίνεται πια ολοφάνερη από την κρυφή του ελπίδα ότι στο τέλος, έστω και για μια φορά, η πραγματικότητα θα διαψεύσει την απύθμενη μελαγχολία της μυθοπλασίας και κάποιος άνθρωπος θα κάνει το σωστό. Που –κι εδώ σου κλείνει το μάτι- είναι και πιο κοντά στο πνεύμα του πράγματος.



Σπεύσατε λοιπόν στο θέατρο Αθηνών, γιατί πρόκειται για συγκλονιστικό κείμενο, το οποίο αποδίδουν αξιοπρεπώς ο κύριος Μαρκουλάκης και η παρέα του.
 



Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2013

Χαμένοι στην Μετάφραση # 3


Με μεγάλη μας χαρά διαπιστώσαμε πριν μερικούς μήνες, πως επανήλθε στον χώρο της ελληνικής διανομής η μόδα της απόδοσης στα ελληνικά των ξενικών τίτλων  με σκωπτικούς τίτλους, τίτλους που παραπέμπουν σε παλιότερες επιτυχίες και τίτλους με ατάκες που στόχο έχουν να τραβήξουν το ελληνικό κοινό . Με ακόμα μεγαλύτερη χαρά διαπιστώνουμε πως η συγκεκριμένη πρακτική δεν ήταν ένα πρόσκαιρο πυροτέχνημα, αλλά συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Έτσι για παράδειγμα το «How I Live Now» έγινε «Σ' Αγαπώ» , ενώ το The Bling Ring της Σοφίας Κόππολα "Οι Ύποπτοι Φορούσαν Γόβες". Σε συνέχεια λοιπόν του θεάρεστου έργου της ελληνικής διανομής και σε αντιστοιχία των δύο προηγούμενων σχετικών αναρτήσεων, δίνουμε τίτλους ανάλογης λογικής σε ταινίες που κυκλοφόρησαν στις ελληνικές αίθουσες από την ημερομηνία του προηγούμενου post, ήτοι από τις 29 Ιουλίου του 2013 έως το τέλος του έτους. Όπως πάντα είστε ελεύθεροι να συνεισφέρετε στο έργο μας, αφήνοντας σχόλιο με τις δικές σας προτάσεις.

Elysium – Το Τελεσίγραφο του Μαξ 

We’re the Millers – Να οικογένεια, να μάλαμα 

Βlue Jasmine – Η Τζάσμιν και η αδερφή της 

Rush – H Ατέλειωτη Κούρσα του Νίκυ Λάουντα 

Only God Forgives – ΡΑΪΑΝ ΓΚΟΣΛΙΝ, Ο Μαμόθρεφτος 

Jeune et Jolie – Το Ημερολόγιο μιας Τροτέζας 

Fruitvale Station – Mαύρη Πρωτοχρονιά 

Τhe Family – Tα Καλά Παιδιά στην Νορμανδία 

 Escape Plan – ΣΤΑΛΛΟΝΕ- ΣΒΑΡΤΖΕΝΕΓΚΕΡ, Η Απόδραση 

Don Jon – Άξιος, Άξιος! 

Blue is the Warmest Colour – Οι πονηρές περιπέτειες της μητρομανούς Αντέλ, ΑΥΣΤΗΡΩΣ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ

Prisoners – Σκοτεινό Λαγούμι 

Gravity – Στο Διάστημα Κανείς δε Μπορεί να Ακούσει τις Κραυγές σου, Μια Τρισδιάστατη Περιπέτεια 

Free Birds – Μη Μαδάς την Γαλοπούλα 

The Counsellor – Συνήγορος στα Δίχτυα της Κοκκαϊνης 

La Grande Bellezza – Ρώμη, ομορφιά μου μεγάλη! 

Diana – Νταϊάνα, η Πριγκίπισσα του Λαού, Μια Αληθινή Ιστορία. 

12 Years a Slave – Ο Σκλάβος που δεν Λύγισε, Μια Αληθινή Ιστορία

Τhe Butler – O Nέγρος που Σέρβιρε τους Προέδρους, Μια Αληθινή Ιστορία. 

 Frozen – Η Ωραία Παγωμένη, Μια Φανταστική Ιστορία

Βehind the Candelabra - Το Κλουβί με τις …Θεότρελλες!

47 Ronin – Οι Σαράντα Επτά Σαμουράι 

Τhe Secret Life of Walter Mitty – Το Έξυπνο Πουλί από τον…Μίττυ πιάνεται!


(Διαβάστε τα δύο προηγούμενα post εδώ κι εδώ) 



Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2013

The Lord of the Rings: The Return of the King (2003)




Στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο ο Τόλκιν έχασε τους περισσότερους φίλους του.  Πέρα από την εξω-λογοτεχνική (και σε δεύτερη φάση εξω-κινηματογραφική ) συγκίνηση που φέρνει στα τεκταινόμενα επί της Μέσης Γης η προσπάθεια ενός ανθρώπου να ανασυνθέσει την παρέα του μέσω της μυθοπλασίας, αυτός είναι, πιθανότατα, και ο βασικός λόγος που η φιλία είναι η κεντρική θεματική της τριλογίας του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών.


Διασκευάζοντας κινηματογραφικά το έπος του Τόλκιν, ο Τζάκσον μένει πιστός στο πνεύμα του συγγραφέα και δίνει μεγαλύτερη έμφαση στις στιγμές εκείνες που θριαμβεύει η συντροφικότητα και η αλληλεγγύη.  (Να σημειωθεί πάντως πως στη μάχη της Μίνας Τίριθ, πέραν της συντροφικότητας και της αλληλεγγύης, η νίκη απέναντι στο Κακό έρχεται με την συνδρομή των Νεκρών, δηλαδή της ιστορικής συνείδησης. Η τριλογία είναι γεμάτη από τέτοιες λεπτομέρειες, έτοιμες να διαψεύσουν όσους  καταχωρούν αδιαπραγμάτευτα το έπος του Τζάκσον στην κατηγορία ενός σινεμά ανώδυνου και επιφανειακού ψυχαγωγισμού.) Και ο ίδιος έχοντας αφιερώσει χρόνια από τη ζωή του στην αφήγηση των περιπετειών τους, νιώθει τους ήρωες του Τόλκιν και δικούς του φίλους. Για αυτό σ' αυτό το τελευταίο μέρος φαίνεται σα να μην θέλει να τους αφήσει να φύγουν . Για αυτό μετά από μερικά χρόνια θα τους επισκεφτεί ξανά. Μοιάζει σα να έχει ανάγκη την συντροφιά τους.



Κι εγώ μαζί του.


Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2013

Byzantium (2012)





Στη «Συνέντευξη με έναν Βρυκόλακα», αυτό το σημαδιακό κινηματογραφικό παραμύθι των 90’s, ο Νιλ Τζόρνταν καταλήγει στο κατάμαυρο συμπέρασμα ότι ο άνθρωπος δεν μαθαίνει ποτέ από την ιστορία. Δεκαοχτώ χρόνια μετά ο ιρλανδός δημιουργός ανατρέχει εκ νέου στον βαμπιρικό μύθο με μια ακόμα πιο θλιβερή διαπίστωση. Ο κόσμος έχει χειροτερεύσει. Το Κακό, που ενσωματώνεται στο πρόσωπο του βρικόλακα, έχει εξελιχθεί. Το τεχνητό νύχι του αντίχειρα, που έσκιζε την σάρκα για να τρέξει το αίμα, έχει γίνει οργανικό. Και ο άνθρωπος δεν έχει καν διάθεση να ακούσει την ιστορία. 

Παράλληλα όμως με αυτή την πεσιμιστική παρατήρηση για τον καιρό του, ο Τζόρνταν μοιράζεται τον καημό του για την δουλειά του. Κανένα μεγάλο στούντιο δε θέλει να στηρίξει πια μια ιστορία σαν αυτή. Και, κρίνοντας από τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε το προηγούμενο παραμύθι του, η καλόψυχη Ondine, φαίνεται να λιγοστεύουν και οι θεατές που θα την αναζητήσουν. Έτσι, λίγο πριν πέσουν οι τίτλοι τέλους, δηλώνει με πίκρα ότι αυτή είναι η ιστορία του και την αφηγείται για τελευταία φορά. Ας συνεχίσουν οι άλλοι,  που «κάτι παραπάνω ξέρουν από εκείνον». 


 Αν νιώθεις ότι του χρωστάς κατιτίς, έστω και για δυο τρεις αξέχαστες φιλμικές διαδρομές – για μένα είναι παραπάνω-, στήριξέ τον. Σε χρειάζεται.