Δευτέρα 25 Ιουνίου 2012

Blood Work (2002)





Είδωλα σαν τον Κλιντ Ίστγουντ έχουν υπάρξει ελάχιστα στην ιστορία του σινεμά. Οι χαρακτήρες που υποδύεται αντλούν την υπόστασή τους όχι από την εξαφάνιση της εικόνας του μέσα σ’ αυτούς, αλλά από την εξαφάνισή αυτών μέσα στην εικόνα του. Ο ίδιος μέσα από το έργο του έχει μελετήσει κι έχει επανεφεύρει την εικόνα του ουκ ολίγες φορές, ώσπου να φτάσει στην ολοκληρωτική της αποδόμηση με το Gran Torino, την συγκλονιστική φιλμική του διαθήκη. 

Το αδικαιολόγητα (και ξεδιάντροπα) χτυπημένο από την Kριτική Blood Work είναι για την εικόνα του Επιθεωρητή Κάλαχαν, ότι το Unforgiven για τη φιγούρα του Man with no Name. Μια ρεβιζιονιστική ιστορία που τους βρίσκει σε προχωρημένο στάδιο, όταν το γήρας και η περισυλλογή, που το συνοδεύει, τους έχει καταβάλλει. Ξεκινά με ένα νυχτερινό πανοραμικό πλάνο του αστικού τοπίου τραβηγμένο από ελικόπτερο, συνοδευόμενο από μουσική υπόκρουση που θα μπορούσε κάλλιστα να φέρει την υπογραφή του Λάλο Σίφριν. Ο Ίστγουντ προσέρχεται στον τόπο του εγκλήματος, εντοπίζει ανάμεσα στο πλήθος τον δράστη, έναν μοχθηρό σίριαλ κίλερ, και τον κυνηγά. Μόνο που στα μισά της καταδίωξης σωριάζεται στο έδαφος νικημένος από την αδύναμη καρδιά του και μεταφέρεται στο νοσοκομείο εσπευσμένα, όπου υποβάλλεται σε μεταμόσχευση καρδιάς. Κι έπειτα, μαζί με την σωματική καταβολή έρχεται και η ψυχολογική.

Αν τον Γουίλ Μάννυ του Unforgiven κυνηγούν τα φαντάσματα εκείνων που σκότωσε, τον Τέρι ΜακΚέιλεμπ του  Blood Work κυνηγούν τα φαντάσματα εκείνων που δε μπόρεσε να σώσει στην αιώνια μάχη του με το Κακό. Το βάρος αυτής της ενοχής συμβολίζεται με το σημάδι ενός σταυρού στο στέρνο του – στη μνημειώδη σκηνή της αναμέτρησης στο Gran Torino το σχήμα του σταυρού ταυτίζεται ολοκληρωτικά με το σώμα του-. Και το φορτίο μεγαλώνει στη σκέψη πως το Κακό θα παραμείνει ασύλληπτο, επειδή έχει τη μορφή του Κανένα. Όταν το αντιμετωπίζει σε κάποια από τις εκδοχές του, έχοντας την ευτυχή δυνατότητα να το εξολοθρεύσει -φυσικά μόνο παροδικά-, εκείνο του υπενθυμίζει πως το χρειάζεται, όμως αυτός του απαντά αρνητικά. Δεν το χρειάζεται, απλώς δε μπορεί να κάνει διαφορετικά. Κι αν στη μάχη εναντίον του θυσίασε ακόμα και την καρδιά του, δε θα το βάλει κάτω, μα θα συνεχίσει ώσπου να δώσει και τη ζωή του. Θα το κάνει κάποια στιγμή στο μέλλον...
 

Και κάπως έτσι, δηλαδή με την παρουσία του μπροστά και πίσω από την κάμερα, ο Κλιντ μετατρέπει μια τραβηγμένη αστυνομική ίντριγκα του Μάικλ Κόνελλι σε ένα απορροφητικά τυπικό -όχι κοινότυπο- δείγμα ανδρικού σινεμά , σε μια μείζονος σημασίας ψηφίδα ενός πολυετούς, συνεχιζόμενου έργου προσωπικής αναθεώρησης.



Τρίτη 19 Ιουνίου 2012

Το σπουδαίο επιστημονικό έργο του δόκτορος Φρίντριχ Χάινχελμπαχ





Σαν κεραυνός εν αιθρία έπεσε στην επιστημονική κοινότητα η είδηση  πως ο επίτιμος διδάκτωρ της Πτέρυγας Ψυχιατρικής και Αφισοκόλλησης του Πανεπιστημίου της Χαϋδελβέργης δρ. Φρίντριχ Χάινχελμπαχ μεταφέρθηκε εσπευσμένα στην πτέρυγα φρενοβλαβών του νοσοκομείου του Νόιενχαϊμ, όπου θα παραμείνει μέχρι το τέλος της ζωής του κατόπιν εισαγγελικής εντολής. Κύκλοι κάνουν λόγο για σκευωρία των ακαδημαϊκών του αντιπάλων, ένα σενάριο που θα μπορούσε να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, όπως μαρτυρά και η αντίδραση του δόκτορος Χάινχελμπαχ, ο οποίος, όταν ήρθαν οι άνθρωποι του ασύλου να τον μαζέψουν, φόρεσε το εσώρουχο του στο κεφάλι του σαν τραγιάσκα και άρχισε να τρέχει γύρω από μια μεγάλη τραπεζαρία φωνάζοντας «μου χα χα χα χα, δε θα με πιάσετε ποτέ».


Το έργο του δόκτορος Φρίντριχ Χάινχελμπαχ στον τομέα της Ψυχιατρικής είναι ανεκτίμητο σε ερευνητικό και κλινικό επίπεδο, και η συμβολή του στην ενημέρωση των διαγνωστικών εγχειριδίων υπήρξε καθοριστική. Παρακάτω παραθέτουμε μερικές από τις ασθένειες που ο επιφανής δόκτωρ εισήγαγε στο λεξικό της ψυχιατρικής επιστήμης.


Περιταχυδρομίτιδα

 Πρόκειται για ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή που μερικές φορές μπορεί να είναι αρκετά σοβαρή και να επιμένει για χρόνια. Το άτομο που πάσχει από περιταχυδρομίτιδα φοβάται ότι οι ταχυδρόμοι επιθυμούν να τον διπλώσουν, να τον βάλουν σε φάκελο και να τον στείλουν συστημένο σε χώρα που οι ταχύτητες του internet δεν ξεπερνούν τα 54 kb/s. Αυτή η επίμονη σκέψη μπορεί σε προχωρημένο στάδιο να καταστήσει τον ασθενή επικίνδυνο για τους ένστολους συνανθρώπους του. Τον Απρίλιο του 1994 ένας μεσήλικας νεοϋορκέζος μαθηματικός, ο Έλιοτ Ζίμερμαν, κατά τη διάρκεια πτήσης Νέα Υόρκη- Φρανκφούρτη πέρασε τον πιλότο για ταχυδρόμο και τον σκότωσε με ένα τάπερ κεφτεδάκια, τα οποία στη συνέχεια καταβρόχθισε επιδεικτικά μπροστά στις αεροσυνοδούς κάνοντας ήχους απόλαυσης, όπως «νομ, νομ, νομ» και «μμμμμμμμ». Για καλή τύχη των επιβατών ο Ζίμερμαν μπορούσε να οδηγήσει το αεροσκάφος, καθώς στα νεανικά του χρόνια είχε πετάξει ελικόπτερο, υδροπλάνο, χαρταετό και τα σκουπίδια ένα βράδυ που ο πατέρας του γύρισε σπίτι τόσο μεθυσμένος, που πέρασε μια σπάτουλα για δεντρογαλιά και προσπαθούσε να την εξολοθρεύσει με μια πλαστική παντόφλα. Η πτήση εξελίχθηκε δίχως περαιτέρω απρόοπτα, αν εξαιρέσεις το γεγονός πως ο Ζίμερμαν προσγείωσε τελικά το αεροπλάνο στις νήσους του Πάσχα. Επρόκειτο για μια παρεξήγηση, που θα είχε αποφευχθεί αν ο Ζίμερμαν δεν είχε ρωτήσει στο check-in ζεύγος ελλήνων από την Αστόρια πού πηγαίνουν κι εκείνοι δεν του απαντούσαν «φεύγουμε για Πάσχα».


Εμφιαλοπάθεια

Διαταραχή κατά την οποία το άτομο αναπτύσσει την πεποίθηση ότι είναι μπουκάλι. Τα συμπτώματα της εμφιαλοπάθειας διαφέρουν ανάλογα με το είδος μπουκαλιού που πιστεύει πως είναι ο ασθενής. Έτσι αν πιστεύει πως είναι πλαστικό μπουκάλι κόκα-κόλας light, φοβάται ότι θα τον ταΐσουν mentos και θα τον ταρακουνήσουν και για αυτό αποφεύγει τα ανοιχτά περίπτερα, ενώ αν πιστεύει πως είναι γυάλινο μπουκάλι, τρέμει στην ιδέα ότι θα πέσει στο δάπεδο και θα γίνει θρύψαλα και θα τον μαζέψουν με ηλεκτρική σκούπα και για αυτό αποφεύγει τις περιττές κινήσεις. Ένας αγρότης από το Οχάιο, ο Τομπάιας Τζόνσον, πέρασε τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια της ζωής του σε μια κάβα στο Σπρίνγκφιλντ παριστάνοντας μια νταμιτζάνα ροζέ ημίγλυκο κρασί. Κατόρθωσε να ξεγελάσει όχι μόνο τον υπέργηρο ιδιοκτήτη της κάβας, αλλά και τον πριαπικό σκύλο του.
Συχνά η εμφιαλοπάθεια μπορεί να προκαλέσει ανεξήγητες ψυχοσωματικές διαταραχές. Τον Φεβρουάριο του 2006 ασθενής σε ψυχιατρική πτέρυγα νοσοκομείου της Θεσσαλονίκης, που πίστευε πως είναι πορτοκαλάδα ΕΨΑ και φορούσε πάντα σκούφο πριν ξαπλώσει για να κοιμηθεί, ώστε να μη χυθεί, πείστηκε από τους γιατρούς του να ξαπλώσει ένα βράδυ χωρίς το σκούφο για να διαπιστώσει και μόνος του πως πρόκειται για μια γελοία εμμονή. Την επόμενη μέρα οι γιατροί τον βρήκαν στο κρεβάτι του νεκρό μέσα σε μια λίμνη από κιτρινωπό υγρό με φυσαλίδες.


Έπαρση

 Τα άτομα που πάσχουν από έπαρση, επιθυμούν κάθε πρωί με την ανατολή του ήλιου να τους ανεβάζουν ψηλά σε ένα κοντάρι υπό τους ήχους στρατιωτικού εμβατηρίου κι έπειτα μένουν εκεί πάνω κάνοντας κινήσεις μιμητικές της κολύμβησης με τα άνω άκρα τους. Το πρόβλημα ανακύπτει όταν έρχεται η δύση του ηλίου, που οι ασθενείς αρνούνται να κατέβουν από το κοντάρι. Έπειτα από νευροφυσιολογικές μελέτες δεκαετιών, ο δρ Χάινχελμπαχ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι για να κατέβουν οι ασθενείς από το κοντάρι πρέπει είτε να τους πείσουμε ότι στην πραγματικότητα πάσχουν από υποστολή, είτε να πάρουμε έναν κουβά νάγκετς από τα KFC και να τον ανακινήσουμε κάνοντας περιπαιχτικά «νιά νιά νιά νιά νιά», είτε να κουνήσουμε το κοντάρι με δύναμη, ώσπου ο ασθενής να προσγειωθεί στο έδαφος με το κεφάλι σαν παραγινωμένο σύκο. Η τελευταία μέθοδος θα πρέπει να είναι η έσχατη λύση και να προτιμηθεί μόνο αν αποτύχουν οι άλλες δύο, καθώς κατά την εφαρμογή της αρκετοί ασθενείς παρουσίασαν περιέργως κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, βραδύτητα στην ομιλία και μερική αποβλάκωση.


Φρενοκουπονίτιδα
  
Σοβαρή ψυχολογική νόσος που πλήττει βάναυσα την κοινωνική δραστηριότητα του ασθενούς. Στο πρώτο στάδιο της φρενοκουπονίτιδας ο ασθενής νιώθει μια ακατανίκητη παρόρμηση να συγκεντρώνει κουπόνια πάσης φύσεως, ακόμα και εκπρόθεσμα, κι έτσι προμηθεύεται όλες τις κυριακάτικες εφημερίδες, ενώ συχνά αγοράζει όλο το τιράζ με την πεποίθηση ότι θα αποκτήσει το μονοπώλιο. Σε δεύτερο στάδιο θεωρεί τα κουπόνια βασικό συναλλακτικό μέσο, απείρως ανώτερο των χαρτονομισμάτων, και προσπαθεί να τα χρησιμοποιήσει στις καθημερινές του συναλλαγές. Αυτό πετυχαίνει κάποιες φορές στις συναλλαγές του με αρτοποιούς, ενώ πετυχαίνει λιγότερες φορές στις συναλλαγές του με κτηματομεσίτες. Είναι σαφές όμως πως η ψύχωσή του αυτή προκαλεί δυσλειτουργία στις κοινωνικές του σχέσεις. Τον περασμένο Απρίλιο Βερολινέζος πάσχων από φρενοκουπονίτιδα επιβιβάστηκε σε ταξί και σαρανταδύο λεπτά μετά, όταν έφτασε στον προορισμό του, επιχείρησε να πληρώσει τον ταξιτζή με εκπτωτικά κουπόνια για κρέμες καταπολέμησης της κυτταρίτιδας. Όταν ο ταξιτζής του απευθύνθηκε με σοβαρό ύφος καλώντας τον «να πέσει το παραδάκι», εκείνος του απάντησε «μα γιατί να χαλάμε τις καρδιές μας για τραπεζογραμμάτια; Να, πάρε αυτά τα κουπόνια για έκπτωση 10 ευρώ με κάθε αγορά άνω των 1599 ευρώ από τα σουπερμάρκετ Φλάισμαν και είμαστε πάτσι», με τον ταξιτζή να απαντά στην εύλογη πρόταση με ένα συγκαταβατικό δεξί κροσέ που του έκανε τη μούρη κιμά.

Στο τελευταίο στάδιο της φρενοκουπονίτιδας ο ασθενής θέτει υποψηφιότητα στις βουλευτικές εκλογές με την κομμουνιστική παράταξη. 

 
Σκατάθλιψη

Η σκατάθλιψη είναι σοβαρή διαταραχή του συναισθήματος που παρουσιάζει αυξητικές τάσεις την τελευταία δεκαετία. Το άτομο που πάσχει από σκατάθλιψη βιώνει επεισόδια ανείπωτης θλίψης κάθε φορά που πλησιάζει η ώρα της αφόδευσης, δακρύζει στα μπαρ και τις ντισκοτέκ όταν περνά μπροστά από WC και ξεσπά σε λυγμούς όταν ακούει επιθετικούς προσδιορισμούς όπως αχόρταγος ή φαταούλας. Οι ασθενείς που πάσχουν από επιθετικότερες μορφές της νόσου κλαίνε γοερά χτυπώντας τα στήθη τους, όταν βρεθούν μπροστά σε εικόνα που παραπέμπει συνειρμικά στην ενέργεια της αφόδευσης, όπως όταν δουν μια φοράδα σε αλώνι ή τη Φατμέ στο Γενί Τζαμί. Τελευταία έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα αντίστροφης σκατάθλιψης, όπου ο ασθενής υποφέρει από επίμονες και αδιάκοπες κενώσεις του παχέος εντέρου όταν βιώσει κάποιο γεγονός που τον στενοχωρεί. Χαρακτηριστική η περίπτωση Αθηναίου φοιτητή που παρακολούθησε το «Ημερολόγιο» του Νικ Κασαβέτης με την Ρέιτσελ ΜακΆνταμς και τον Ράιαν Γκόσλινγκ και την επόμενη μέρα αναγκάστηκε να πληρώσει εκτάκτως ειδικό τέλος αποχέτευσης στην ΕΥΔΑΠ.