Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου 2011

The Artist



Αν τέτοιο καιρό, έναν χρόνο πριν, έλεγες σ’ οποιονδήποτε, πως ένα βωβό, ασπρόμαυρο φιλμ από τη Γαλλία, γυρισμένο μάλιστα σε κάδρο 1.37 : 1, θα σάρωνε τα βραβεία των διαφόρων Ενώσεων στην Αμερική και θα έφτανε να θεωρείται ένα από τα φαβορί για το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, θα σε λοιδορούσε. Θα σε ξεφώνιζε. Θα σε ξεφτίλιζε. Και δικαίως. Γιατί στα χαρτιά το The Artist φάνταζε σαν ένα τολμηρό στοίχημα μεν, προορισμένο αποκλειστικά για φεστιβαλική κατανάλωση δε. Κι όμως. Από την ενθουσιώδη υποδοχή κοινού και κριτικών κατά την πρεμιέρα του στα πλαίσια του περασμένου φεστιβάλ των Καννών κι έπειτα το buzz γινόταν ολοένα και θετικότερο. Όλοι έκαναν λόγο για το απόλυτο crowd pleaser. Κι έτσι το outsider έγινε φαβορί. Και σε μια χώρα και μια κουλτούρα, που αγαπά όσο καμία άλλη τις ιστορίες των απόλυτων outsider που κατακτούν την κορυφή, η βράβευσή του φιλμ με το κορυφαίο των κινηματογραφικών βραβείων είναι σχεδόν αναπόφευκτη.


Ο Μισέλ Χαζαναβίσιους κινηματογραφεί την ιστορία του Τζορτζ Βαλεντάιν (που δανείζεται στοιχεία από την πλοκή των Singing in the Rain και A Star is Born) με τρόπο που παραπέμπει σε εποχές πριν την έλευση του ομιλούντος κινηματογράφου. Δεν πρόκειται όμως για ένα στεγνό, φορμαλιστικό πείραμα, όπως για παράδειγμα το The Good German του Σόντερμπεργκ. Η φόρμα του The Artist επιβάλλεται από το περιεχόμενο του. Είναι η ιστορία ενός σταρ του βωβού κινηματογράφου που αρνείται πεισματικά να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα που εισάγει η έλευση του ήχου στο σινεμά, εμμένει στην παραγωγή βωβών ταινιών και βλέπει την καριέρα του να καταποντίζεται. Ο ήχος είναι για αυτόν ο απόλυτος εχθρός (χαρακτηριστική η ευφάνταστη ονειρική σεκάνς, η μία από τις δύο περιπτώσεις όπου ο ήχος διεισδύει στο φιλμ). Επιλέγει να ζήσει στις αναμνήσεις του, αντί να ζει με τις αναμνήσεις του. Όπως όμως μάθαμε και από το έτερο feel-good διαμάντι της χρονιάς, το γουντιαλλενικό Midnight in Paris, είναι νοσηρό να επιλέγεις συνειδητά να ζεις στο παρελθόν και να αποστρέφεσαι το παρόν. Γιατί το παρελθόν είναι απλά ένα εγχειρίδιο για βέλτιστη και ασφαλέστερη ‘πλοήγηση’ στο παρόν.


Αναλογικά η κατασκευή ενός φιλμ με τρόπο που να παραπέμπει στο σινεμά μιας άλλης δεκαετίας, δε θα πρέπει να είναι αυτοσκοπός. Θα πρέπει η υιοθέτηση αυτού του στυλ να αναδεικνύει την ιστορία. Μόνο έτσι το αποτέλεσμα επί της οθόνης φαντάζει αυθεντικό και ειλικρινές. Και το The Artist σφύζει από ειλικρίνεια. Μιλά κατευθείαν στην καρδιά του θεατή (χωρίς φυσικά να παραλείπει την τέρψη του αμφιβληστροειδή). Είναι ένα φιλμ ελκυστικό σαν τυλιγμένο δώρο κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο, λαχταριστό σαν ζεστή παχύρρευστη σοκολάτα μια κρύα νύχτα του χειμώνα, μαγευτικό σαν βραδινός περίπατος στο Μανχάταν, αξέχαστο σαν το πρώτο κλεμμένο φιλί. Είναι πολύ απλά σινεμά στα καλύτερά του.


Για τον Εξώστη

Δεν υπάρχουν σχόλια: